Boterhammen met Zand in Sincfala
Zoals de traditie het wil bij het begin van het zomerseizoen opende in het Sincfala Museum in Knokke-Heist zopas de jaarlijkse grote tentoonstelling. Die loopt onder het motto “Boterhammen met zand” en gaat over de eertijdse “Vakantiekolonies aan de Oostkust”. In de badstad waren er een tiental. Heist was de thuisplaats voor ondermeer Home Caritas, Home Roger Ryckeman en het Huis der Mutualisten. In Duinbergen was er Villa Saint-Joseph. In Knokke waren onder andere Kinderwelzijn en 'Maison de convalescence du Zoute' bekende vakantiekolonies. Duizenden mensen hebben nog herinneringen aan hun verblijf in één van de 'kolonies' langs onze kust. Ze doen terugdenken aan spelen op het strand, trektochten in de duinen en in een lange rij terug naar het opvangtehuis wandelen achter een jongen of meisje die een vlag bij zich droeg. Op strand kraakten de boterhammen van het zand dat ertussen waaide; een geluid net alsof men een boterham met bruine suiker eet, maar de smaak is anders... Vakantiekolonies hebben een lange geschiedenis. Eind 19e eeuw al organiseerden liberale filantropische verenigingen dergelijke kolonies om arme kinderen naar het openbaar onderwijs te lokken. De katholieken konden niet achterblijven en richtten soortgelijke instellingen op. Na de Eerste Wereldoorlog kwam ook de overheid tussen door de oprichting van het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn (nu Kind en Gezin). De instelling controleerde en subsidieerde de kolonies. In de jaren 1920 gingen de Vooruitziende Vrouwen kindervakanties organiseren om het lidmaatschap van de socialistische mutualiteit te propageren. Na de Tweede Wereldoorlog kregen ook de mutualiteiten overheidssubsidies. Omdat alle loontrekkenden verplicht werden om hierbij aan te sluiten, waren de vakantiekolonies niet langer enkel voor arbeiderskinderen. Vanaf de jaren 1970 nam het succes geleidelijk af. Vakantiekolonies zitten nu nog enkel in het geheugen van mensen geprent. In de tentoonstelling besteedt Museum Sincfala aandacht aan het vakantiekolonie-fenomeen bij middel van veel foto’s plus klank- en beeldmateriaal. De tentoonstelling: ‘Boterhammen met zand, Vakantiekolonies aan de Oostkust’ loopt tot 20 januari 2013.
