De teloorgang van de banken vanwege een god die niet bestaat

De Europese bankaandelen baden in het bloed. Dat schreef maandagnamiddag De Tijd. En daar lijkt de wereld nà Maurice Lippens inderdaad op. Voor wie geen paardenbril op heeft is er maar één grote schuldige. Dat is de gevaarlijke vorm van Amerikaans fundamentalistisch kapitalisme. Die is ontstaan door een misvatting bij diverse protestantse sekten die honderden jaren geleden uit West-Europa uitweken naar de nieuwe wereld. Een paar maanden geleden werd deze wereldbedreigende gang van zaken tot op het bot uitgespit door BBC Four. Een eeuw geleden legde de Duitse econoom en socioloog Max Weber trouwens ook reeds het verband tussen het Calvinisme en de opkomst van het kapitalisme. Met name de Calvinistische ethiek, die de nadruk legde op soberheid, hard werken en plichtsbesef, was volgens Weber de voedingsbodem voor de opkomst van het kapitalisme. Dat lijkt tegenstrijdig, maar bij nader inzicht is dat het niet. De protestanten in Amerika gingen er destijds van uit, dat wie godvruchtig leefde door god zou beloond worden met rijkdom en succes. Maar omdat een god, die onmogelijk kan bestaan, sommige mensen niet snel genoeg beloonde naar hun zin, is men het protestantse uitgangspunt omgekeerd gaan interpreteren. Namelijk: als men erin slaagt rijkdom te verzamelen en succes te boeken, dan is dat een teken dat men door god beloond werd voor een godvruchtige levenswijze. Het gevolg is dat de godsdienstige sekten in Amerika op die manier ongewild het misdadige fundamentalistisch kapitalisme hebben in het leven geroepen. Het zette de deur open voor uitwassen als ongebreidelde verrijking, casinokapitalisme, verpaupering en uitbuiting, rechteloosheid, normloosheid en immoraliteit, maffiapraktijken, criminaliteit en cultuurrelativisme en excessief consumentisme. Trouwens ook de katholieken spelen het spel inmiddels goed mee. Zij voelen zich namelijk gesterkt door een zin in hun nieuwe testament waar de rijken zich zeer wel bij voelen. Mattheüs 13: 10-15, daar staat ondermeer: “Want wie heeft, hem zal gegeven worden en hij zal overvloedig hebben; maar wie niet heeft, ook wat hij heeft ,zal hem ontnomen worden.” Met andere woorden, de kleine man zal steeds het gelag betalen. Hoog tijd dat iemand de wereld verplicht tot een sociaal aanvaardbare vorm van strikt beperkt kapitalisme.