Het was in 1973 dat voor het eerst sprake
was van een Canadese Bevrijdingsmars. Gerard Adriaensens, bestuurslid van de
heemkundige kring ‘Cnocke is hier’ samen met Gaspar Warnier hadden het idee
een 33 km lange wandeltocht in te
richten vanaf Hoofdplaat, eerste gemeente bevrijd in oktober 1944, tot in
Knokke.
Op 1 november 1974 waren 150 moedige
wandelaars klaar om deze tocht aan te vatten. Enkele bussen vervoerden de
deelnemers vanaf het Verweeplein naar de startplaats bij de Schelde. Oud para
commando’s, jeugdgroepen, scouts en vele Knokkenaars trotseerden het gure
herfstweer. De grote groep werd zelfs ontvangen op het gemeentehuis te Oostburg
en de harmonie De Zeegalm’ begeleidde de
wandelaars vanaf de Oosthoek tot aan het
Monument.
Er werd beroep gedaan op de
zustervereniging ‘Heemkundige kring West Zeeuws Vlaanderen’ en voor de 2de
editie kon de organisatie rekenen op een Canadees militair peloton, afkomstig
uit Lahr, Zwarte Woud waar een grote Canadese basis gevestigd was. Ondertussen had Danny Lannoy zijn legerdienst
vervuld in Duitsland en kon zich ten volle inzetten voor de contacten en protocol.
Vanaf 1976 was het geluid van de doedelzak niet meer weg te denken uit het mars
gebeuren. Meer dan 600 wandelaars
schreven zich in voor deze unieke herdenkingstocht.
Het organisatiecomité mocht ieder jaar
rekenen op de gemeentebesturen op Nederlands grondgebied, nu ‘groot” Sluis. Geregeld
zorgde het contingent voor een veteraan die de jonge soldaten vergezelde. Het
was immers het ‘4th Combat Engineer Regiment’ dat jarenlang Canada vertegenwoordigde op de mars.
Naast de wandeltocht waren nog andere activiteiten;
een kerkdienst en bezoek aan de militaire begraafplaats te Adegem. Ook werd
verbroederd met de WNZB wandelclub die zich ging bezighouden met de praktische
kant van de mars. Ondertussen had Dirk Overstraete zich gemeld als bestuurslid
van het Canadacomité om de voorzitter bij te staan, en tot op heden.
In 1983 werd op het stadhuis een tijdelijk
radiostation ON4 CLM (Canadian Liberation March) geopend voor de radioamateurs.
Engineer veteranen volgden jaar na jaar, in
1944 betrokken bij de bouw van de bailey brug in Retranchement.
Bij de 40ste herdenking van de bevrijding
mocht Freddy Jones het cultureel centrum
Scharpoord vullen met zijn collectie oorlogsuniformen, wat vanaf 2009 in het ‘For Freedom’
museum zou tentoongesteld worden. De Canadese volksvertegenwoordiger Allan Mc
Kinnon, zelfs oorlogsveteraan, opende deze spectaculaire expo.
In Eede kwam er in 1984 ook een Canadees
monument en ‘bren carrier’, waar nu nog jaarlijks een bloemenhulde
plaatsgrijpt. In ditzelfde jaar werden 4 van de 18 herdenkingsstenen geplaatst
van de bevrijdingsroute. De eerste ‘marchmarker’ werd onthuld door veteraan Brig.Gen. Rockingham, bevelhebber
van de 9de Canadese Infanterie Brigade.
In 1986 werd te Retranchement de site
omgedoopt tot ‘Hickmanbrug’, ter nagedachtenis
van de gesneuvelde sergeant.
Ondertussen steeg het deelnemersaantal naar
meer dan 2000. Toen de militaire basis
in Duitsland sloot kon de organisatie beroep doen op Canadezen uit de basis
Brunssum, Nederland.
Enkele jaren terug werden de koppen bij
mekaar gestoken. Het idee de mars te laten doorgaan op de 1ste zondag van
november inplaats van de feestdag 1 november. De tweedaagse is ondertussen succesvol en de Nederlandse deelnemers hoeven
niet voortaan meer verlof te nemen voor deze herdenkingstocht op hun
grondgebied.
De sportdienst van Knokke-Heist zorgt voor de publiciteit en technische bijstand.
De WNZB wandelclub met voorzitter Philip Van Speybroeck en ‘Cnocke is hier’ met
D.Lannoy en D. Overstraete zorgen jaarlijks om de Canadese Bevrijdingsmars in
ere te houden, een hulde te brengen aan zijn die vielen voor onze vrijheid.
De ‘For Freedom Pipe Band’ zorgt dit jaar
voor de begeleiding van het Canadees contingent in Oostburg, Retranchement en
Knokke, naar aanleiding van de 40ste herdenkingstocht.
Zaterdag
2 november: Afstanden 6, 10, 15, 21 km
Zondag 3 november: 13 km ,
Knokke –Retranchement-Knokke 18 km , Hoofdplaat –Knokke 33 km
Inlichtingen: zie
www.wnzb.be